Historia Katedry Intermediów

Korzeni dzisiejszej Katedry Intermediów należy szukać na Imperatorskim Uniwersytecie Wileńskim, gdzie w 1797 roku działały Katedry: Architektury, Malarstwa i Rysunku. Na reaktywowanym po wojnie w 1919 roku Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie utworzony został Wydział Sztuk Pięknych a na nim działały m.in. dwa Zakłady Architektury, Zakład Sztuki Dekoracyjnej oraz Zakład Fotografii Artystycznej (prowadzony przez Jana Bułhaka). Po kolejnej wojnie uczelnia ta została powołana w 1945 roku Toruniu jako Uniwersytet Mikołaja Kopernika, zachowując wileńską strukturę wraz z Wydziałem Sztuk Pięknych. Do Torunia przybyła też pokaźna grupa artystów i profesorów wileńskich. Powstała Katedra Projektowania Wnętrz prowadzona przez prof. Stefana Narębskiego, gdzie zajmowano się architekturą wnętrz i sztuką dekoracyjną.

W roku 1960 połączono Katedrę Projektowania Wnętrz z Zakładem Nauczania Przedmiotów Plastycznych – powstał Zakład Pedagogiki Artystycznej i Kształtowania Form Plastycznych. Od 1972 Zakłady te istnieją znowu osobno. W latach 70-tych prowadzone były zajęcia w czterech Pracowniach: Kształtowania Otoczenia, Kompozycji, Witrażownictwa i Fotografii. Studenci pierwszego i drugiego roku wykonywali ćwiczenia z kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni, uczyli się podstaw rysunku technicznego i zasad perspektywy, podstaw projektowania wnętrz oraz podstaw fotografii. Studenci trzeciego roku zapoznawali się z zasadami kształtowania otoczenia, na czwartym roku rozwiązywane były problemy dotyczące aranżacji wystaw i oprawy plastycznej widowisk. Stopniowo wprowadzone były zajęcia z obszaru sztuki nowych mediów, wykorzystujące techniki audiowizualne, komputerowe i wideo.

Z Zakładem Kształtowania Form Plastycznych związani byli m.in. Józef Kozłowski, Barbara Narębska-Dębska, Romuald Drzewiecki, Ewaryst Zamel, Bronisław Pietruszkiewicz, Konstanty Łyskowski, Edward Saliński, Witold Chmielewski, Andrzej Kałucki i Jan Sabiniarz.

W 1995 roku zmieniono nazwę i profil zakładu – powstał Zakład Plastyki Intermedialnej. Od tego czasu studenci – najpierw kierunku Grafika a potem Edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych – realizują w Zakładzie dyplomy ze specjalności Plastyka Intermedialna a później Intermedia i multimedia. Pracownia Witrażu przeniesiona została do Zakładu Malarstwa, zaś pozostałe pracownie przekształcone zostały w trzy nowe struktury: Pracownię Fotografii, Pracownię Ikonosfery i Pracownię Intermediów. Powołane zostały trzy następne: Pracownia Multimediów, Pracownia Interdyscyplinarna i Pracownia Projektowania Wizualnego.

W 2014 roku kierunek Edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych zastąpiony zostaje przez nowy, unikatowy kierunek Sztuka Mediów i edukacja wizualna, na którym w ZPI prowadzona będzie specjalność Multimedia i fotografia.

Pałac Dąmbskich i pruska szkoła powszechna
W 1957 roku Katedra Projektowania Wnętrz przeprowadzona została do Pałacu Dąbskich na ul. Żeglarskiej 8, który przekazano Wydziałowi Sztuk Pięknych. Katedra zajęła parter, pozostałe piętra zajęły Katedra Malarstwa, Katedra Rysunku oraz Zakład Pedagogiki Artystycznej. Zanim Pałac Dąmbskich, nazywany również Pałacem Biskupim, stał się siedzibą Zakładu Plastyki Intermedialnej, przeszedł długą i barwną historię. W XVIII wieku okazała, gotycka kamienica mieszczańska przebudowana została na dwupiętrowy pałac barokowy, będący rezydencją zimową biskupa kujawskiego Stanisława Kazimierza Dąmbskiego i jego rodziny. W roku 1800 pałac został sprzedany pruskiemu urzędnikowi, następny właściciel zamienia pałac na Hotel Gdański. Kolejnymi właścicielami są piwowar i szynkarz i w końcu, w 1870 roku, gmach przejęty zostaje przez wojsko pruskie i zamieniony na kasyno oficerskie. Budynek w latach 1874-1887 został przebudowany. Usunięto przedproże i barokowy portal a okazały, czterospadowy dach zastąpiono wówczas nowoczesnym, ale dewastującym zabytkowy charakter budynku, owalnym dachem z blachy falistej. Po I wojnie światowej, w 1920 roku, Pałac Dąmbskich został siedzibą Policji Państwowej a następnie Muzeum Pomorskiego, które użyczało sale pałacowe Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych, organizującemu tam wystawy, między innymi takich znakomitych artystów jak Axentowicz, Weiss, Mehoffer, Kamocki, Filipkiewicz oraz głośną wystawę portretów Witkacego, która była nie tylko ważnym wydarzeniem artystycznym ale i towarzyskim. Rok 1924 to data przejęcia budynku przez wojsko, tym razem polskie, które ponownie urządza w nim kasyno oficerskie. W czasie II wojny światowej było to kasyno niemieckie.

W 1957 roku pałac zostaje przekazany Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika na potrzeby Wydziału Sztuk Pięknych. W latach 1976-1992 w budynku przeprowadzony został generalny remont i prace konserwatorskie. Odtworzono wygląd pałacu sprzed przebudowy pruskiej – usunięto metalowy dach, nadbudowano nową kondygnację i wykonano wysoki dach pokryty dachówką. Budynkowi przywrócono okazałą elewację wraz z przedprożem i barokowym portalem wejściowym, pod którym odkryto dobrze zachowany portal gotycki. Dawny blask odzyskała reprezentacyjna sala balowa na I-szym piętrze, wyremontowano okazałe, gotyckie piwnice. Obecnie jest to jeden z najwspanialszych budynków na Toruńskiej Starówce. Na czas remontu nasz Zakład przeniesiony został do budynku dawnej pruskiej szkoły powszechnej przy ul. Sienkiewicza 6. W 2013 roku pałac przekazany został Urzędowi Marszałkowskiemu w Toruniu zaś Zakład Plastyki Intermedialnej przeprowadził się do obecnej siedziby, dawnego ułańskiego kasyna oficerskiego przy ul. Mickiewicza 121.  Film Żeglarska 8

Ułańskie kasyno oficerskie
Budynek zbudowany został około roku 1910, czyli jeszcze w czasie zaboru pruskiego, jako siedziba kasyna oficerskiego ułanów. Potwierdza to reprezentacyjna architektura budynku oraz duża sala balowa i restauracyjna na parterze. Żołnierze stacjonowali po drugiej stronie ulicy w koszarach ułańskich (Ulanen Kaserne) z 1884 roku, zachowanych do dzisiaj i służących jako mieszkania socjalne. Budynek pełnił funkcję kasyna do 1939 roku, w czasie wojny korzystali z niego oficerowi niemieccy. Po wojnie stacjonowała tu ponoć Armia Czerwona. W 1950 roku budynek przekazany został Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika jako siedziba Studium Wojskowego, w którym odbywało się obowiązkowe szkolenie wojskowe dla studentów. Zajęcia trwały aż przez cztery lata, odbywały się jeden dzień w tygodniu przez osiem godzin. Musieli w nich uczestniczyć także studenci Wydziału Sztuk Pięknych. Do dziś zachowała się strzelnica oraz ślady po fundamentach magazynów sprzętu wojskowego i broni. Po likwidacji Studium Wojskowego w 1991 roku w budynku umieszczono Katedrę Socjologii, później miały tu swoją siedzibę kolejno: Wydział Teologiczny, Katedra Stosunków Międzynarodowych oraz Katedra Historii Sztuki i Kultury. Na przełomie 2012 i 2013 roku w budynku przeprowadzono remont i zaadaptowano go na siedzibę Zakładu Plastyki Intermedialnej. Do budynku wprowadziliśmy się w marcu 2013 roku.  Relacja z otwarcia - przejdź